Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2016

Το ιστολόγιο "Με ανοιχτά βιβλία" είναι μια πρόταση για όλους όσοι αγαπούν το διάβασμα και τα βιβλία αλλά και γι' αυτούς που οι ίδιοι ασχολούνται με τη γραφή. Όλα τα διαβάσματα εδώ είναι "ανοιχτά" σε συζήτηση, γιατί μόνον έτσι αξιοποιείται η γνώση που αποκτάμε, όταν ανοίγουμε ένα βιβλίο και αφηνόμαστε στα "θαύματα" που εμπεριέχει.




Μια 'ανάγνωση' στην ποιητική συλλογή

«Τα νεαρά ποιήματα»

της Ρένας Πετροπούλου-Κουντούρη,

από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου



Θα μπορούσε η δημιουργία ενός ποιήματος να είναι μια εικόνα στον καθρέφτη.

«Κοιτώ το είδωλό μου στον καθρέφτη
Η θλιβερή κουστωδία των γηρατειών
Αλώνει του προσώπου μου
Τη ραγισμένη πορσελάνη»

Στα ποιήματα της Ρένα Πετροπούλου-Κουντούρη, τα «νεαρά» όπως τα έχει ονομάσει, ίσως το πρώτο που σκέφτεσαι είναι αυτό το ανακόλουθο του τίτλου με το περιεχόμενο των στίχων της, οπωσδήποτε αντλημένο από ζωή γεμάτη εμπειρίες. Άλλωστε αυτή η ματιά στον καθρέφτη, όχι για να επιβεβαιώσει κάποιο ναρκισσισμό αλλά για επαλήθευση μιας μακράς πορείας, απαιτεί ώριμη στάση απέναντι στον χρόνο, στις απώλειες που συμπαρασύρει αλλά και στη σοφία που προσθέτει στο κάποτε νεαρό μυαλό.
Μια κατά μέτωπο αντιμετώπιση της ζωής έχουμε εδώ. Με σαφήνεια, με ειλικρίνεια αλλά και με λεπτή αισθητική. Ταυτόχρονα μια απόλυτη αίσθηση της συνέχειας του εαυτού μας μέσα στον χρόνο, με αποδοχή των περασμένων βημάτων, όπου κι αν οδήγησαν αυτά.

«Η ηλικία των λαθών
Εκείνη που σου υπόσχεται
Αυτό που βλέπεις στον καθρέφτη»

Η ποιήτρια αγαπά τις απλές φράσεις που δίνουν μόνο όσο επιτρέπει η συνωμοτική γραφή της ποίησης, που απευθύνεται σε μυημένο και δοκιμασμένο αναγνώστη στα στιχουργήματα. Λίγες φορές επιλέγει και τα επίθετα, αποφεύγοντας να αφήσει γυμνά τα ουσιαστικά της. Θα λειτουργούσαν με την εσωτερική τους δύναμη χωρίς αυτά; Πιστεύω πως ναι, ωστόσο σκέφτομαι τον στίχο της για εκείνα τα

«αγάλματα των κοιμητηρίων
Μια ανίσχυρη αγέλη αθανάτων»

και αναθεωρώ: εδώ έχουμε την καίρια χρήση των επιθέτων, καθόλου κοσμητικός ο χαρακτήρας τους, αντιθέτως συνοδεύουν το ουσιαστικό για να το απογυμνώσουν από κάθε άλλοθι. Ο λόγος γίνεται σκληρός, όταν η πραγματικότητα το απαιτεί.
Η θεματολογία της ποιήτριας ξεκινά από μια απόπειρα ταυτοποίησης του προσώπου με το είδωλο που διαγράφεται στον καθρέφτη (που σημαδιακά δηλώνει την παρουσία του στον πίνακα της ποιήτριας που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου) με όσα οδυνηρά μπορεί να φέρει μαζί της μια τέτοια απόπειρα υπαρξιακής αναζήτησης. Σκέψεις που την οδηγούν σε ένα προσδιορισμό της ποιητικής της ταυτότητας, αναπόφευκτα δεμένης με τη μοναξιά του δημιουργού

«Η μοναξιά πάνω απ’ τον ώμο μου
Τους στίχους μου διαβάζει»

αλλά και την ανάγκη να δει γραμμένα στο χαρτί τα όσα μέσα της φωνάζουν

«Να γεννηθούνε πρέπει
Ν’ ανασάνω»

Πίσω από όλη αυτή την πορεία δημιουργίας υπάρχει και ο αναγνώστης/αποδέκτης που η ποιήτρια επιθυμεί να τον φτάσει με τη φωνή της

«Ν’ ακούσεις
Την ανάσα της ψυχής μου»

Επικεντρώνει κατόπιν τη θεματική της στις χρονικές στιγμές που έφυγαν μαζί με τα πρόσωπα που απέδρασαν μαζί τους αφήνοντας εικόνες, μνήμες, όλα αυτά που συνιστούν μια πλούσια ζωή σε συναισθήματα, ικανό υλικό για ποιητική έκφραση.

«Στα ερειπωμένα μπράτσα μου
Κρατώ τον αποχωρισμό»

Μπορεί η θεματική αυτή να προϊδεάζει για ένα βαρύ κλίμα στα ποιήματα της Ρένας Πετροπούλου. Ωστόσο δεν ισχύει αυτό. Χωρίς να μπορείς να καταλάβεις πώς το καταφέρνει, αναδύεται μια νότα πιο φωτεινή πίσω από τις λέξεις. Έτσι που μπορείς να πεις ότι τα ποιήματα αυτά πρώτα τα ακούς, τα μυρίζεις (ήχοι, μελωδίες, ευωδία λουλουδιών) και κατόπιν τα σκέφτεσαι.

«Κι αν ήταν οι νεκροί τους αλαφρές ψυχές
Τους κελαηδούν αηδόνια»

«Αδιάκοπα πηγαινοέρχονται οι μνήμες
Σαν βελούδινες αυλαίες θεάτρου
Σαν ξεφτισμένα αλογάκια
Ενός πολύχρωμου μουσικού καρουζέλ»

Συναισθηματική η γραφή της ποιήτριας; Οπωσδήποτε. Με λυρικές εξάρσεις; Συχνές. Περισσότερο, όμως, μένει η αίσθηση πως εδώ έχουμε ένα ποιητικό λόγο στηριγμένο σε κάτι πιο σταθερό από μια συναισθηματική παρόρμηση. Χωρίς να έχει τη γήινη υφή που είθισται να συνυπάρχει με τη λιτότητα της γραφής, ο στίχος της έχει την πλαστικότητα που προϋποθέτει το γερά θεμελιωμένο βίωμα. Γι’ αυτό και φτάνει στον αναγνώστη με την ειλικρίνεια που φανερώνεται πίσω από τις λέξεις. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως εισαγωγικά επιλέγει τα λόγια του Ρίλκε:«Γιατί οι στίχοι δεν είναι, καθώς νομίζουν οι άνθρωποι, αισθήματα -αυτά τα έχει κανείς αρκετά νωρίς- είναι εμπειρίες».Με αυτό το υλικό της βιωμένης εμπειρίας γράφεται και η καλύτερη ποίηση.

Διώνη Δημητριάδου

Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016

"Η Μάχρια της Λήθης-Η αγάπη είναι δύναμη"

 Το νέο βιβλίο της Ρένας Πετροπούλου Κουντούρη

Έπειτα από την επιτυχημένη πορεία του πρώτου βιβλίου της τριλογίας ‘’Η Μάχρια της Λήθης’’ της Ηρακλειώτισσας συγγραφέως Ρένας Πετροπούλου Κουντούρη, που κυκλοφόρησε το 2014 από τις εκδόσεις Λιβάνη, ο δεύτερος τόμος με τον υπότιτλο ‘’Η αγάπη είναι δύναμη’’ βρίσκεται πλέον στα βιβλιοπωλεία.
‘’Η Μάχρια της Λήθης’’, ένα ιστορικό μυθιστόρημα που ξεκινά από το Λασίθι το 1867, μες στην καρδιά της Κρητικής επανάστασης, απλώνεται στη συνέχεια και αγκαλιάζει την Κρήτη των αιματοβαμμένων αγώνων, την Κωνσταντινούπολη των χρόνων της βασιλείας του Αβδούλ Χαμίτ του Β’, το Αγιασολούκ και την Έφεσο, το Αιγαίο πέλαγος την εποχή του τέλους της πειρατείας, τη γοητευτική Μασσαλία και το κομψό Παρίσι των αρχών της Μπελ Επόκ, ταξίδεψε, γοήτευσε και συγκίνησε τους αναγνώστες σε ολόκληρη την Ελλάδα, με αποτέλεσμα να περιμένουν με αγωνία τη συνέχεια. Έχει ήδη παρουσιαστεί σε τέσσερις πόλεις και έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές.
Στο οπισθόφυλλο του νέου βιβλίου αναφέρονται τα εξής:
Μασσαλία 1889. Η Μάχρια και ο Ζακ είναι δεμένοι μ’ ένα βασανιστικό ερωτικό πάθος που τους φέρνει στα άκρα.
Τι ρόλο θα παίξει στη συνέχεια ο καλύτερός τους φίλος, ο Φρανσουά;
Και πώς συνδέονται τα γεγονότα κι οι παράλληλοι βίοι της εύπορης και καλλιεργημένης Μάχρια με τη ζωή της Ιταλίδας αγρότισσας Αουρόρα και της Γιαπωνέζας γκέισας Γιούκι;
Ένα πολυφωνικό, σαγηνευτικό μυθιστόρημα, που συνυφαίνει τις ιστορίες και τον αγώνα τριών διαφορετικών γυναικών, παγιδευμένων στις προκαταλήψεις της εποχής τους, ένα βιβλίο-ταξίδι ολόκληρο, που ανοίγεται σε τρία μέτωπα διατρέχοντας δύο ηπείρους, με αξέχαστους ήρωες, καθοριστικές αποκαλύψεις και ανατροπές που κόβουν την ανάσα.
Από το Οριάν Εξπρές, την όπερα της Βιέννης, κλινικές αποτοξίνωσης σε αυστριακά θέρετρα, μεγαλόπρεπα ξενοδοχεία και επαύλεις μέχρι τις αίθουσες διαλέξεων και το ντιβάνι του Φρόιντ, από την απλή ζωή του νότου και τα σκοτεινά βάθη της επιθυμίας, καλά κρυμμένα σ’ ένα ψαροχώρι κι ένα γυναικείο μοναστήρι της Σαρδηνίας, μέχρι την Ιαπωνία στα χρόνια της απώτατης μαγείας της ανατολής, μέσα από τους δρόμους του μεταξιού και του τσαγιού, ο αναγνώστης ανακαλύπτει ένα βιβλίο-ύμνο στην ακαταμάχητη δύναμη της αγάπης, τη μητρότητα, τη φιλία, την αφοσίωση, αλλά και το θρησκευτικό φανατισμό, τις κοινωνικές συμβάσεις του δέκατου ένατου αιώνα, την αρρώστια, το πένθος, τη σχέση με το χρόνο, το δικαίωμα στην ευτυχία. Μια κατάδυση στα βάραθρα της ανθρώπινης ψυχής που εξαναγκάζεται να γνωρίσει τα έσχατα όρια της αντοχής της.

Η Ρένα Πετροπούλου-Κουντούρη γεννήθηκε στο Ηράκλειο.
Είναι καθηγήτρια Σχεδίου Μόδας με μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Από το 2001 και μετά έχουν εκδοθεί δεκαέξι βιβλία της, μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιητικές συλλογές, παιδικά βιβλία (απόσπασμα βιβλίου της διδάσκεται στην Ε΄ Δημοτικού) και παιδικό θέατρο. Είναι συντονίστρια του Λογοτεχνικού Κύκλου Ηρακλείου. Τηλεόραση, ραδιόφωνο, άρθρα, βιβλιοκριτικές, παρουσιάσεις έργων Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών και συνεχείς επισκέψεις σε σχολεία συγκαταλέγονται στο ενεργητικό της.
Πρόσφατα το παραμύθι της Αζίρ (συμμετοχή στο πρόγραμμα του Δήμου Ηρακλείου και της ομάδας βιβλίου του Συλλόγου Εκπαιδευτικών «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος», με θέμα το σχολικό εκφοβισμό) έγινε ταινία μικρού μήκους από τους μαθητές της Στ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Μεγάλης Βρύσης Ηρακλείου.
Έργα της:
Μυθιστορήματα
Με τον Ίσκιο σου Αντήλιο (2001)
Απορρίπτεστε Λόγω Πάχους (2002)
Ζωή Ερήμην (2004)
Στο Δρόμο με τις Πικροδάφνες (2007)
Η Μάχρια της Λήθης (2014)
Παιδική λογοτεχνία
Σοφούλης ο Ψαλιδούλης - Μια Φοβερή Ανακάλυψη (2003)
Σοφούλης ο Ψαλιδούλης - Οι Ολυμπιακοί Αγώνες (2003)
Σοφούλης ο Ψαλιδούλης - Αποστολή στο Διάστημα (2003)
Σοφούλης ο Ψαλιδούλης - Η Περιπέτεια του Αϊ-Βασίλη (2003)
Διηγήματα
Μια Σοκολάτα Αμυγδάλου Σού Φέρνει Ευτυχία (2009)
Ποίηση
Έρωτας σε Χρόνια Οδύνης (2006)
Όνειρα Ασύνορα (2009)
Στον Κήπο της Μνήμης (2011)
Τα Νεαρά Ποιήματα (2013)
Τα Χαϊκού Μιας Μέρας και Μιας Νύχτας (2013)
Μινιατούρα (2015)
Θεατρικό έργο για παιδιά
Τα Επαγγέλματα που Χάνονται (2003)
Επικοινωνία με τη συγγραφέα:
Ε-mail: renapetropoulou@gmail.com
http://renapetropoulou.blogspot.com